Cultureel erfgoed

Cultureel erfgoed draagt bij aan de identiteit van de gemeente. Het is van belang voor de kwaliteit van de leefomgeving. Daarom willen wij ons cultureel erfgoed behouden voor de toekomst.

Contact over erfgoed

Gemeente Castricum heeft 193 beschermde monumenten (2021):

  • 47 rijksmonumenten
  • 6 provinciale monumenten
  • 140 gemeentelijke monumenten

Een monument kan een gebouw zijn. Maar ook een civieltechnische bouwwerk, zoals bruggen of landschappelijke structuren. Voor ieder monument is een rapport opgesteld ter identificatie van het monument. Dit rapport noemen we de redengevende omschrijving.

Alle monumenten vindt u in het gemeentelijk erfgoedregister (pdf, 400 KB). Dit is een lijst van al het aangewezen erfgoed binnen de gemeente. Voor Castricum zijn dit alleen monumenten. 

Meer informatie over rijksbeschermde monumenten en provinciaal beschermde monumenten Noord-Holland.

lees verder over monumenten verbouwen

In de grond ligt veel erfgoed verborgen. Dit kunnen vondsten zijn van bijvoorbeeld muntjes of potten. Maar ook delen van oude muren, of sporen van houten huizen waarbij je een soort ‘afdruk’ in de bodem ziet. Deze archeologische resten kunnen 100 jaar oud zijn, maar ook 3000 jaar oud.

Om dit bodemarchief te beschermen is archeologisch onderzoek soms noodzakelijk.

lees verder over archeologisch onderzoek

In gemeente Castricum zijn 3 begraafplaatsen aangewezen als gemeentelijk monument.

  • Protestantse begraafplaats in Castricum.
  • Protestantse begraafplaats in Akersloot.
  • Protestantse begraafplaats in Limmen.

Deze begraafplaatsen zijn (deels) in gebruik als gemeentelijke begraafplaats. Op deze begraafplaatsen willen we historisch waardevolle graftekens behouden.

Daarnaast is 1 voormalige begraafplaats aangewezen als rijksmonument.

  • Begraafplaats van Duin en Bosch in Castricum.

De gemeente Castricum ligt in een prachtige omgeving. Er is zowel het duinlandschap als de polders. De duinen en strandwallen ten oosten van Castricum maken deel uit van het Noord-Hollands Duinreservaat. Dit is één van de grootste natuurgebieden van ons land. In het gebied worden de duinen, het strand en de duinbossen beschermd en toegankelijk gemaakt voor het publiek.

Veengebieden met uniek karakter

De veengebieden rond Akersloot en de Woude maken deel uit van het Nationaal Landschap Laag Holland. Dit gebied kent typische Hollandse vergezichten. Het grote en open landschap bestaat voor een groot deel uit waterrijke veenweiden. 

Ontginningen rond het Oer-IJ

In het gebied rond Castricum zijn tal van cultuurhistorische elementen die herinneren aan de ontginning en het in cultuur brengen van het landschap. De archeologische waarde in de grond is zeer hoog, mede door de ligging aan de voormalige rivier het Oer-IJ.

Het Oer-IJ was de meest noordelijke vertakking van de Rijn, die via ter hoogte van Castricum in de Noordzee uitkwam. Het originele stroomgebied van het Oer-IJ strekte zich uit van de Noordzee bij Castricum tot aan het IJmeer. Rond 1200 werd stap voor stap het Oer-IJ ingekaderd door de aanleg van de IJ-dijken. Met deze langzame verandering van water naar land nam de bewoning toe en ontstonden er dorpjes en steden.

Landschappen zijn monumenten

Gemeente Castricum wil duurzaam omgaan met het gebruik en de ontwikkeling van cultuurhistorische landschappen. Daarom zijn terreinen en landschappelijke structuren van cultuurhistorische waarde aangewezen als gemeentelijk monument.

De omgang met erfgoed is in Castricum geregeld in de Erfgoedverordening Castricum 2020

In de nota Erfgoed is van ons allemaal (pdf, 5 MB) staan onder andere de volgende uitgangspunten.

  • Zorg dragen voor erfgoed.
  • Aandacht voor de rol van erfgoed binnen de implementatie de Omgevingswet.
  • Aandacht voor de impact van klimaatverandering op erfgoed.
  • Aandacht voor en behoud van kerken.