Bomen

In Castricum groeien ongeveer 19.290 bomen langs straten en lanen. Daarnaast staan er nog veel meer bomen in ca 30 ha bosplantsoenen in en rond Castricum.

Bomen halen CO2 uit de lucht en leveren zuurstof. Tijdens hete periodes zorgen bomen voor afkoeling.

Een boom krijgt 2 weken voor verwijdering een lint met aankondiging omgehangen. Zo is duidelijk voor de buurt en voorbijgangers dat de boom uit het straatbeeld verdwijnt. Op het lint staat een verwijzing naar de website. Hier staat waarom we de boom verwijderen.

Voor de verwijderde bomen planten we in de winter een nieuwe bomen. Zoveel mogelijk op dezelfde locatie. Als dit niet kan, dan zoeken we een andere locatie in de buurt.

Het lint gebruiken wij alleen bij bomen die langs straten en lanen staan. Dus niet bij bomen in plantsoenen en bossen.

Aankondiging 10 april 2024

  • Beatrixlaan 12: 1 veldesdoorn. Reden: afgestorven boom.
  • Waterzijde 9: 1 esdoorn. Reden: scheefstand door storm Poly.
  • Startingerweg 1: 1 lijsterbes. Reden: afgestorven boom.

We laten de bomen in Castricum zo lang mogelijk groeien. Verwijderen doen wij alleen als het echt niet anders kan. Een boom-voor-een-boom is dan het uitgangspunt. Zo blijft de balans aan het eind van het seizoen minimaal gelijk.

Bomen in een bosplantsoen vormen een uitzondering. In de onderlaag staat meestal een jongere boom, die de leegte kan opvullen. Wij geven deze boom de ruimte om uit te groeien.

Bij het planten van nieuwe bomen wisselen wij boomsoorten af. Ook planten wij nieuwe soorten om de biodiversiteit te verhogen. Zo proberen we de verspreiding van ziekten en plagen te voorkomen.

In de bomenbalans houden wij het aantal laanbomen bij. Dit zijn de bomen die langs straten en lanen staan, dus niet in plantsoenen en bossen. Jaarlijks maken we de balans op: we geven aan hoeveel bomen zijn verwijderd en hoeveel bomen zijn aangeplant. 

Als we een laanboom verwijderen, komt daar een nieuwe boom voor terug. Dit hoeft niet op dezelfde plaats te zijn. Riool, kabels en leidingen of een beperkte ondergrondse ruimte, zijn redenen om de nieuwe boom op een andere plek te planten.

1 januari - 31 december 2023

  • verwijderde bomen gemeente Castricum: 504
    • Akersloot: 58
    • Limmen: 56
    • Castricum oost: 240
    • Castricum west: 150
  • her- of geplante bomen gemeente Castricum: 259
    • Akersloot: 34
    • Limmen: 34
    • Castricum oost: 72
    • Castricum west: 119

Toelichting: in totaal zijn 504 bomen verwijderd. Een gedeelte is gekapt omdat deze zijn afgekeurd vanwege een gebrek. De meeste zijn gesneuveld tijdens de storm Polly. Naast de 504 bomen zijn er meer dan 350 bomen gesneuveld die niet waren geregistreerd. In de winterperiode planten we nieuwe bomen.

1 april 2022 - 31 maart 2023

In totaal zijn 253 bomen gekapt tussen 1 april 2022 en 31 maart 2023.

  • 186 bomen zijn afgekeurd tijdens de boomveiligheidscontroles.
  • 17 iepen zijn verwijderd wegens iepziekte.
  • 50 iepen en lindes zijn gekapt in Limmen vanwege de reconstructie Rijksweg.

De bomen die in maart 2023 zijn gekapt, herplanten we pas najaar 2023. Ook de bomen die zijn gekapt vanwege de reconstructie Rijksweg Limmen herplanten we najaar 2023.

kern gekapt geplant / herplant
Akersloot 21 22
Limmen 70 63
Castricum oost 73 90
Castricum west 89 133
totaal 253 308

1 april 2021 - 31 maart 2022

kern verwijderd geplant / herplant
Akersloot, Limmen en De Woude 23 134
Castricum oost 142 200
Castricum west 64 103
totaal 229 437

Elk jaar beoordelen wij een derde van het bomenbestand. Tijdens deze controle komt naar voren wat er met een boom moet gebeuren:

  • Boom zonder problemen: is een gezonde boom. Deze controleren wij vervolgens eens in de 3 jaar. 
  • Risicoboom: is een boom die dood hout en gevaarlijke takken heeft, of zwaar verrot of aangetast is. Bij deze bomen gaan wij dode takken verwijderen, snoeien, de kroon verankeren of vanwege veiligheidsredenen de boom verwijderen.
  • Attentieboom: is een boom met een probleem, bijvoorbeeld door rotting of een schimmel. Deze bomen houden wij beter in de gaten en controleren we jaarlijks. 

De bomenploeg van Beheer Openbare Ruimte of een externe partij voert deze werkzaamheden uit.

Trekproef

Als een boom ziek is of schimmels heeft, kan de stam breken en de boom omvallen. Omwaaien kan ook als de kluit in de grond beweegt, de grond omhoog is gekomen en er scheuren te zien zijn. Om de stabiliteit van bomen te onderzoeken doen wij een trekproef.

Een trekproef doen wij niet zelf. Wij huren hier een bedrijf voor in, omdat speciale apparatuur nodig is. Zij plaatsen banden om de boom en trekken daar hard aan met behulp van een lier. De boom moet een bepaalde kracht aan kunnen. Dit wordt gemeten met sensoren op de stam. Blijkt uit de resultaten dat de boom kan omvallen en een gevaar voor de omgeving is, dan wordt de boom verwijderd.

Wij snoeien bomen om diverse redenen.

Begeleidingsnoei

Door jonge bomen te snoeien, kan de boom uitgroeien tot een volwassen exemplaar in een goede vorm. Wij houden daarbij rekening met de wettelijke doorrijhoogte. Als de boom eenmaal volwassen is, dan heeft deze weinig onderhoud meer nodig.

Vormsnoei

Vooral vormbomen, zoals dakplatanen en leilindes bij winkelcentra, hebben snoei nodig. Deze snoeien we jaarlijks zodat ze in model blijven. Gekandelaberde of geknotte bomen snoeien we elke 3 jaar terug tot op de kandelaar of knot.

Onderhoudsnoei

Wij voeren zo nu en dan ook snoei uit bij oude bomen. Voor de veiligheid verwijderen we dood hout, gebroken, gescheurde en breukgevoelige takken.

Verkeersveiligheid

Boven een rijweg moet volgens de wet een minimale doorrijhoogte van 4 meter zijn. Boven fietspaden is dit 2,5 meter. Zo kan al het verkeer zonder gevaar van de weg gebruik maken.

Voor alle wegen en fietspaden aan de strooiroutes houden wij een vrije doorrijhoogte aan van 4,5 meter. Bomen waarvan de takken later gaan doorhangen of uitzakken, worden opgekroond tot 6 of zelfs 8 meter hoogte.

Er zijn meerdere redenen om bomen te verwijderen:

  • ziekte of gebrek zoals aantasting door een zwam,
  • gevaar voor de omgeving,
  • beperkt groeimogelijkheden voor andere bomen,
  • schade door wortelgroei,
  • beheerkosten worden te hoog,
  • overlast door onverwachte groei of te veel vruchten of
  • nodig voor herinrichting van straat of gebied.

Ziekte

Bomen die ziek zijn moeten op korte termijn verwijderd worden. Als zieke bomen blijven staan, vormen ze een besmettingsbron voor andere bomen. Voorbeelden hiervan zijn bomen met iepziekte, watermerkziekte of bacterievuur.

Bomen met kastanjebloedingsziekte en essentaksterfte kunnen blijven staan totdat het niet meer veilig is. Dode takken kunnen dan afbreken. Deze bomen worden bij de jaarlijkse controles extra bekeken. Bijna alle paardenkastanjes en gewone essen raken besmet met deze ziekte. Het kan echter jaren duren voordat de bomen gevaarlijk worden of sterven.

Direct gevaar

Dode bomen of takken leveren gevaar op voor de omgeving. Grote takken kunnen afbreken of de hele boom kan omvallen of omwaaien. Het gaat hier meestal om zieke, aangetaste of versleten bomen. Ook kan een boom onherstelbaar beschadigd zijn. Door een aanrijding, stormschade of werkzaamheden in de grond. Denk aan kabels, leidingen of herinrichting van een straat. Deze bomen worden daarom verwijderd vanwege de veiligheid.

Concurrentiegroei

In woonstraten worden vaak jonge bomen geplant. Om snel een groen straatbeeld te krijgen, worden kleinere bomen dicht op elkaar gezet. De bomen worden ongeveer na 10 jaar volwassen. Dan kan er te weinig ruimte voor alle bomen ontstaan om goed uit te groeien. We verwijderen een aantal bomen meestal om-en-om. Hierdoor kunnen de overige bomen gezond uitgroeien tot een volwassen boom.

Ernstige schade door wortelgroei

Boomwortels kunnen bestrating of riolering beschadigen. Tegels, klinkers maar ook asfalt worden soms door boomwortels omhoog gedrukt. Hierdoor ontstaan onveilige situaties. De bomenploeg of stratenmaker snoeit de wortels als deze niet dikker zijn dan 4 cm. En zij herstellen de bestrating.

Wortelopdruk is een gevolg van te weinig voeding in de groeiplaats. De boom zoekt de voeding dan verderop onder stoeptegels of asfalt. Als dit daarna nog een aantal keer gebeurt dan stijgen de beheerkosten te veel. Het kan een overweging zijn om de boom dan te verwijderen.

Ook lijdt de boom onder de terugkerende herstelwerkzaamheden. Het is niet mogelijk om grote boomwortels met een dikte van minimaal 4 cm doorsnede te verwijderen zonder de vitaliteit en stabiliteit van de boom aan te tasten.

Een klein gaatje of scheur in het riool is vaak voldoende voor een boomwortel om doorheen te groeien. De wortels gaan op zoek naar water en voeding en vinden dat in het riool. Hierdoor ontstaat schade aan het riool. Dit gebeurt meestal bij riolering die al wat ouder zijn. 

Overlast door (onverwacht) veel vruchten

Soms dragen bomen tegen de verwachting in toch erg veel vruchten. Deze vruchten kunnen onaanvaardbaar veel overlast bezorgen. Dit is meestal niet te voorzien. Het kan voorkomen bij nieuwe boomsoorten die wij planten.

Of als achteraf blijkt dat er van een bepaalde boomsoort toch een vrouwelijke versie is geleverd terwijl er een mannelijke versie besteld was. Het geslacht is bij jonge bomen moeilijk vast te stellen.

Herinrichting gebied of straat

Als een straat of gebied een nieuwe inrichting krijgt, is het uitgangspunt altijd om bestaande bomen te behouden. Soms is dit niet mogelijk.

  • Bomen staan bovenop de riolering.
  • Bomen staan bovenop of vlak langs kabels en leidingen.
  • Bomen overleven het niet door wortelbeschadiging. Bijvoorbeeld door graafwerkzaamheden.
  • Bomen zijn in slechte conditie of hebben een levensverwachting korter dan 5 jaar.

Na de werkzaamheden wordt op dezelfde plek een gelijk aantal nieuwe bomen terug geplant. Als dit niet mogelijk is, dan komen de nieuwe bomen in de buurt van de oude plek. Dit gaat in overleg met de bewoners van het gebied. Ook kan het zijn dat er bomen op een ander plek in het dorp worden geplant om het te compenseren. 

Het bosbeheer is gericht op het maken van leefgebieden voor zoveel mogelijk planten en dieren. Om de 10 tot 20 jaar dunnen we het bos uit. Wij halen enkele bomen weg om andere bomen ruimte te geven om verder te groeien. Ook halen we zieke en gevaarlijke bomen weg. Wij zorgen ervoor dat er afwisseling blijft tussen open en dicht bos. Dat is aantrekkelijk voor dieren en planten, maar ook voor recreanten.

Gemeente Castricum beheert ruim 16,5 hectare bos.

In Castricum staan oude, zeer karakteristieke bomen. Zij zorgen voor een speciale uitstraling van ons dorp. Bijzondere bomen zijn ouder dan 50 jaar en waardevol voor de omgeving. Deze bomen kunnen zowel in de openbare ruimte als op particulieren grond staan. Op een interactieve kaart ziet u welke bijzondere bomen in onze gemeente staan.

Bijzondere bomen beschermen

Wij willen deze bomen goed beschermen en zorgen dat zij behouden blijven. Daarom staan deze bomen op de bijzondere bomenlijst (versie december 2023) (pdf, 559 KB). Staat een boom eenmaal op deze lijst, dan is een kapvergunning verplicht om de boom te verwijderen.

Gemeente Castricum neemt eens in de 4 jaar bomen op in de bijzondere bomenlijst. 2025 is de eerstvolgende mogelijkheid.

Kapvergunning bij uitzondering

Een omgevingsvergunning (kapvergunning) voor het vellen van een boom op de bomenlijst, verlenen we alleen bij uitzondering.

Alle alternatieven moeten zijn onderzocht en onmogelijk zijn gebleken en:

  • er is een zwaarwegend algemeen maatschappelijk belang dat opweegt tegen het behoud van de bijzondere boom, of
  • instandhouding levert gevaar op volgens de maatstaven van boomdeskundigen.

Particuliere boom op de bomenlijst

Als een particuliere boom op de bijzondere bomenlijst staat, krijgt deze boom iedere 3 jaar een boomveiligheidscontrole. Gemeente Castricum zorgt hiervoor. De maatregelen die uit deze boomveiligheidscontrole komen moet u zelf (laten) doen. Als particuliere, bijzondere boomeigenaar krijgt u vanaf 2022 jaarlijks een bijdrage van € 60 voor het onderhoud van de bijzondere boom.

Koninklijke herdenkingsbomen

In Castricum zijn een aantal bomen geplant ter ere van een bijzondere of Koninklijke aangelegenheid. 

Herinneringsboom kroning Willem Alexander

Amerikaanse Linde
  • Soort: Amerikaanse Linde.
  • Locatie: Akersloot, Raadhuisweg hoek President Kennedylaan.

Herdenkingsboom Limmen 1250 jaar

boom
  • Tekst plaquette: Toen Limmen twaalfhonderdvijftig jaar bestond werd ik geplant als teken van saamhorigheid. Geworteld hier in Limmens eeuwenoude grond, waarop voor wie er woont het geluk gedijt.
  • Locatie: tussen Vuurbaak en Middenweg te Limmen.

Vrijheidsboom

boom
  • Locatie: Limmen.
  • Geplaats op 5 mei 1987 door Arie Krom.

Oesters en Parels

Zilverlinde boom
  • Tekst plaquette: Rond het jaar 2000 telde Nederland circa 175 landinrichtingsgebieden. Deze gebieden zijn met overheidssteun mooier en vitaler gemaakt. In het jubileumjaar is besloten om in ieder gebied een bijzondere boom te planten. Deze kunnen uitgroeien tot toekomstige parels in het veelzijdige landschap van Nederland. 
  • Soort: Zilverlinde.

Bevrijdingsboom 1945

Koningslinde
  • Bevrijdingsboom 1945.
  • Type: Koningslinde.
  • Locatie: Speelplek hoek Geelvinckstraat en Pernéstraat.

Bevrijdingslinde 50 jaar

Linde
  • 50 jaar bevrijdingslinde 1945 - 1995.
  • Locatie: hoek Wilhelminalaan en Dorpsstraat.

Willem Alexanderboom

  • Geplant: 26 April 2013.
  • Type: Koningslinde.
  • Locatie: Willem Alexandersingel, tegenover huisnummer 20.

Beatrixboom 1980

Zilverlinde
  • Type: Zilverlinde.
  • Locatie: Schelgeest tegenover nummer 3.  

Beatrix 50 jaar

krimlinde
  • Geplant: 31 januari 1988
  • Type: Krimlinde
  • Locatie: Hoek Iepenlaan / Kleibroek en Kastanjelaan                

Vredesboom

Olijfboom
  • Geplant door: burgemeester A. Mans ( Mayor for Peace) op 5 december 2011.
  • Type: Olijfboom.
  • Locatie: C.F. Smeetslaan naast de zij-ingang van het gemeentehuis.