Papenberg

De aanleg van een duinrel, een trap naar de nieuwe uitkijktoren en een zandverplaatsing bij het klimduin, dat zijn de belangrijkste onderdelen van de werkzaamheden aan de Papenberg en omgeving. PWN en de gemeente voeren gezamenlijk de werkzaamheden uit. De aanleg van de trap vraagt om natuurcompensatie: dat gebeurt door het zandpad op te heffen tussen de top van het klimduin en de uitkijktoren
Nieuwe trap bij de Papenberg
De nieuwe trap bij de Papenberg is klaar. De nieuwe trap telt 149 tredens en vormt de verbinding naar het uitkijkpunt bovenop de Papenberg. Het huidige pad – dat loopt vanaf de top van het klimduin naar het uitzichtpunt – is opgeheven. De voorbereidingen voor de nieuwe uitkijktoren zijn gestart. In 2021 is de uitkijktoren gereed.
Opknappen gebied De Papenberg
In een volgende fase wordt het uitzichtpunt aangevuld met een moderne nieuwe uitkijktoren. Dan wordt ook de smalle waterloop tussen pad en sportvelden natuurlijker ingericht.
Daarnaast wordt het uitgezakte zand van het klimduin weer naar boven gebracht.
Om ruimte te maken voor de werkzaamheden vindt grondruil plaats tussen sportclub Vitesse, gemeente Castricum en PWN. Ook zijn er plannen om tien bomen te kappen tussen de sportvelden en het wandelpad. Dat is deels om de inrichting mogelijk te maken en meer lichtinval te krijgen op de waterloop en deels omdat sommige bomen niet gezond meer zijn en daardoor een gevaar kunnen vormen.
Duinrel
Duinrellen, ofwel smalle waterlopen, waren een bekend beeld in het duingebied. Kwelwater uit de duinen werd hierdoor afgevoerd richting polderland. Door waterwinning en door afgravingen voor de bollenteelt, verloren ze hun functie.
Een duinrel is goed voor de planten in de duinen, vooral planten die baat hebben bij helder, voedselarm water. Door de aanleg van een duinrel wordt het duingebied hierdoor ook aantrekkelijker voor wandelaars. Daarom wil de gemeente nu weer een duinrel aanleggen. Dat kan bij het honkbalveld langs het pad bij begraafplaats Onderlangs en het klimduin. Voor de aanleg van de duinrel vindt grondruil plaats tussen Vitesse, gemeente en PWN. De laatste neemt het beheer op zich. Voor Vitesse is het voordeel dat de voetbalclub door de grondruil een trainingsveld beter kan benutten. Verder is het voornemen een aantal bomen te kappen. Dat is deels om de inrichting mogelijk te maken, deels omdat sommige bomen niet meer veilig zijn.
Van smalle greppel naar natuurlijke waterloop
De greppel tussen de Papenberg en de sportvelden in Castricum is in oktober verbreed tot een natuurlijke waterloop met een brede bedding waar het water zijn eigen weg zoekt. Dit noemen we een duinrel. Met de aanleg van deze duinrel creëren PWN, de gemeente Castricum en Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier een extra waterbuffer voor in drogere en natte tijden en geven ze de natuur een boost. Een bredere waterloop kan meer water vast houden en is aantrekkelijker voor meer verschillende planten en dieren. Door het herinrichten van het gebied ontstaat er voor sportclub Vitesse ruimte voor een extra speelveld.
Verbeterde waterhuishouding
Duinrellen waren ooit een bekend beeld in de binnenduinrand. Kwelwater uit de duinen werd via rellen afgevoerd richting het polderland. Een greppel voert water daarentegen sneller af waardoor de waterhuishouding van de omliggende gebieden sneller verdroogt.
In 2019 ontwikkelde PWN daarom nieuwe natuur op twee gebieden in de binnenduinrand, bij de Voert in Bergen en bij de Zanderij in Castricum. PWN-directeur Natuur Sjakel van Wesemael “Typisch plekken waar kwelwater rijkelijk uit de duinen vloeit. Hier brengen wij de natuurwaarden terug en werken we meteen aan een extra waterbuffer voor drogere tijden. Je zou het capaciteitsuitbreiding kunnen noemen. Voor de natuur én voor ons drinkwatersysteem.”
Voor de sloot onderaan de Papenberg, tussen de velden van Vitesse en de begraafplaats, is onvoldoende ruimte om het water in bochten te laten stromen en krijgt de duinrel een rechte loop maar wel een ondiepere ligging met geleidelijke oevers een bredere bedding.

Klimduin
Van het klimduin is veel zand omlaag gekomen waardoor het duin wat is ‘uitgezakt’. PWN wil dit weer omhoog brengen. Dan wordt ook de antitankwal onderaan het duin weer zichtbaar.
Meer informatie over het project Papenberg vindt u op de website van PWN Papenberg
Ook het Ecologisch inrichtingsplan duinrel Papenberg staat op de website van PWN.